Insecteneters
Alle vleermuissoorten die in Nederland voorkomen zijn insecteneters. Een vleermuis moet om te overleven elke nacht een kwart tot een derde van zijn lichaamsgewicht aan insecten eten. Dat betekent per nacht wel driehonderd muggen, motjes en kevertjes. Voor één enkele vleermuis zijn dat wel 8.000 insecten per maand en 40.000 insecten in één zomer.
Een gemiddelde vleermuizenkolonie eet per zomer tientallen kilo’s insecten. Er zijn geen andere dieren die zoveel insecten eten. Omdat veel van de insecten die door vleermuizen worden gegeten, schadelijk zijn voor de landbouw, zijn boeren blij met vleermuizen.
Jagen
De vleermuizen vangen de insecten meestal in de vlucht en gebruiken daarbij hun vleugels of staartvlieghuid als vangnet. Vleermuizen vliegen op een rare, wilde manier, omdat ze hun prooien door de lucht achtervolgen. Sommige soorten kunnen ook prooien op de grond, op het water of op een blad aan een boom ontdekken en daar van afpakken. Grote vleermuissoorten eten bij voorkeur ‘grote’ prooien, kleine soorten kleine. Zo eet de laatvlieger graag meikevers en de dwergvleermuis vooral muggen en kleine vlinders.
Vleermuizen jagen ’s nachts omdat ze dan minder concurrentie hebben van andere dieren die ook op insecten jagen, zoals vogels. Daarnaast hebben ze ’s nachts minder te vrezen van roofdieren. Overdag slapen de meeste vleermuizen, of ze houden zich bezig met het poetsen van hun vacht en de dunne vlieghuid.
Zien met je oren
Om in het donker de weg te kunnen vinden en voedsel te kunnen zoeken hebben de dieren speciale aanpassingen nodig. Veel nachtdieren hebben erg grote ogen en een reflecterende laag achter in het oog. Met zulke ogen kunnen ze bij heel weinig licht toch nog zien. Maar dergelijke ogen zijn niet goed genoeg als je op kleine insecten jaagt en als je dat ook vaak in het pikdonker moet doen. Daarom gebruiken vleermuizen niet hun ogen maar hun oren om te ‘zien’. Om zich te oriënteren zendt een vleermuis een signaal uit dat weerkaatst op voorwerpen in de omgeving. De weerkaatsing (echo) vangt de vleermuis op met zijn oren en daardoor kan hij de plaats (locatie) en vorm van die voorwerpen bepalen. Deze manier van ‘kijken met je oren’ heet met een moeilijk woord ‘echolocatie’.
Winterslaap
In het voorjaar worden jonge vleermuizen geboren. Deze kunnen de hele zomer leren vliegen en jagen op de dan volop aanwezige insecten. In het najaar zijn er minder insecten en maken de vleermuizen zich klaar voor de winterslaap die duurt van oktober tot maart.
Beschermd
Alle soorten vleermuizen in de Europese Unie zijn beschermde diersoorten. Dat betekent dat je ze niet mag vangen, gevangen houden of doodmaken.
Zie ook:
